M.Kemal ******'ün Kökenleri

******’ün Kökenleri

Cumhuriyetimizin kurucusu, kahraman asker ve büyük devlet adamı ******’ün kökenleri Karaman Beyliği’ne uzanmaktadır. Babasının ailesi, Anadolu'nun Türkleşmesinde önemli rol oynamış olan "Kızıl-Oğuz" ya da "Kocacık Yörükleri” denilen Türkmenlerden geliyordu. Fatih Sultan Mehmed’in padişahlığı döneminde parçalanan Karaman Beyliği’nin Yörük aşiretlerindendiler ve Karaman’ın Taşkale Köyü’nden Rumeli’ye göç ettirilmişlerdi. ******'ün büyük dedesi olan Kırmızı Hafız Efendi, anne tarafından “Gulalar” baba tarafındansa “Pınarlar” olarak anılan ailelerin mensubuydu. 1850 yılında, Hafız Ahmet Efendi kardeşi Hafız Mehmet Emin'le birlikte ticaret amacıyla Manastır şehrine gelmiş, daha sonra da Selanik’e yerleşmişti.
******’ün anne tarafının kökenleriyse, Orta Anadolu’dan getirilerek Batı Makedonya'nın Sarıgöl Bucağı'na yerleştirilen, daha sonra Selanik'in Lankaza(Lagaza) bölgesine göç eden ve “Evlad-ı Fatihan” olarak anılan yörüklere uzanıyordu. ******'ün büyükannesinin adı Ayşe, dedesi ise Sofi-Zade Feyzullah efendiydi, Hasan ve Hüseyin isimlerinde iki çocukları vardı. Zübeyde Hanım’a döneminde kadınların okula gitmesi yaygın olmadığı için, okuryazar oluşu nedeniyle Zübeyde Molla deniliyordu.
******'ün babası Ali Rıza Bey, Manastır vilayetinin Debre-i Bala sancağına bağlı Kocacık nahiyesinde doğdu. Ali Rıza Bey, bir süre Selanik Evkaf kâtipliğinde bulunmuş, 1876 yılında Selanik Asakir-i Milliye Taburu’nda birinci mülazım olarak görev almış, 1877’deki Osmanlı-Rus
Harbi’nde de savaşmış ve sonraları ticaret hayatına atılmıştı. Gümrük
Muhafaza Teşkilatı'nda memurluk yaparken Zübeyde Hanım’la 1871 yılında evlenmelerine müteakip ilk çocukları Fatma dünyaya geldi. Ardından Ahmet (1874), Ömer (1875), Mustafa (Kemal ******) (1881), Makbule (Boysan, Atadan) (1885) ve Naciye
(1889) isimlerinde beş çocukları daha oldu. Ancak Fatma dört, Ahmet
dokuz, Ömer ise henüz sekiz yaşlarındayken, o dönemde Rumeli'yi kasıp
kavuran kuşpalazı (difteri) salgınından hayatlarını kaybettiler.
(Yüzbaşı Bakir Tosun'un Tarihte Bozkır ve Çevresi Yelbeği adlı çalışmasında, ******'ün soy ağacı hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir.)

******’ün Doğumu
Mustafa Kemal ATATÜRK, 1881 yılında, Selanik'in Koca Kasım Paşa Mahallesi, Islahhane Caddesi
üzerinde bulunan evde dünyaya geldi. Ali Rıza Bey, çocukken kazayla
beşikten düşürüp ölümüne yol açtığı ve hiç unutmadığı kardeşinin ismini
yeni doğan oğluna verdi: Mustafa.
Sarı saçlı, mavi gözlü bir bebek olan Mustafa, Rumi takvime göre 1296
yılında dünyaya geldiyse de, doğduğu ay ve gün hakkında kesin bir bilgi
yoktu. Ancak kayıtlarda yer alan bilgilere göre Zübeyde Hanım oğlunu “Erbain Soğukları” sırasında doğurduğunu ve aklında kalan tarihin 23 Aralık olduğunu belirtmişti. Bu tarih takvim farkı dolayısıyla 4 Ocak 1881’i göstermektedir.
Selanik arşiv belgelerinden edinilen bilgilere göre, ******’ün doğduğu ve şu anda müze olan ev, 1870 yılından önce Rodoslu hoca Hacı Mehmed tarafından yaptırılmış, önce İbrahim Zühdü, daha sonra da Abdullah Ağa ve eşi Ümmü Gülsüm'e satılmıştı.
Ali Rıza Bey, babasının Subaşı Mahallesi’ndeki evinde eşi Zübeyde Hanım ve çocuklarıyla birlikte 1878 yılına kadar ikamet etmiş, daha sonra ******’ün doğacağı evi kiralayıp yerleşmişti. 1880
yılında belalısı bir Rum eşkıya tarafından kaçırılan Ali Rıza Bey'in
hayatından ümit kesildi. Sonradan yüksek bir haraç ödeyerek kurtuldu.
******’ün doğduğu ev, etrafı yüksek duvarlarla çevrili, harem ve
selamlığı olan üç katlı, klasik bir evdi. Dönemin belgelerine göre, bir
bab fekani oda, bir divanhane, bir tahtessema, iki bab tahtani oda, bir
çeşme ve avludan oluşuyordu. Dış yüzeyi pembe boyalı olup, alt
pencerelerine emir, üst pencerelerine de ahşap ****sler yapılmıştı.
****** evin ikinci katındaki sol tarafa düşen ocaklı odada dünyaya
gelmişti.
29 Ekim 1933’te, Cumhuriyet'in Onuncu Yıl Dönümü dolayısıyla, Selanik Belediyesi, Türk-Yunan dostluğu ve Balkan Konferansı’nın
bir hatırası olarak, ******'ün doğduğu evin çift kanatlı kapısının sağ
köşesine mermer bir plaka yerleştirdi. Plakanın üzerinde Türkçe, Elence ve Fransızca olarak şu ifade yer aldı: “Türk
milletinin büyük müceddidi ve Balkan ittihadının müzahiri GAZİ
MUSTAFA-KEMAL burada dünyaya gelmiştir. İş bu levha Türkiye
Cumhuriyetinin onuncu yıldönümü münasebetiyle konulmuştur.” ******’ün doğduğu ev bugün Selanik'in Aya Dimitriya Mahallesi’ndeki Apostolu Pavlu Caddesi üzerinde 75 numaradadır, bitişiğinde Türk Konsolosluğu vardır.